W cyklu przedstawiającym polskich olimpijczyków w pierwszym szeregu nie może zabraknąć Ireny Szewińskiej. To nasza najbardziej utytułowana sportsmenka i najwybitniejsza lekkoatletka w historii. Gdybyśmy chcieli wymienić wszystkie jej tytuły, medale, nagrody i rekordy, zapełnilibyśmy tym cały poniższy tekst. A przecież Irenę Szewińską pamiętamy nie tylko z wybitnych osiągnięć sportowych, ale również jako aktywną działaczkę na szczeblu krajowym i międzynarodowym. Warto też przypomnieć, że swoje pierwsze medale olimpijskie Irena Szewińska zdobyła w Tokio, czyli tam gdzie w przyszłym roku mają się odbyć kolejne igrzyska.
Talent odkryty w szkole i rozwinięty w Polonii Warszawa
Nasza bohaterka urodziła się jako Irena Kirszenstein 24 maja 1946 roku w Leningradzie (obecnie St. Petersburg), gdzie studiował jej ojciec, pochodzący z Warszawy Jakub Gustaw Kirszenstein. Matka, Eugenia Rafalska, pochodziła z Kijowa. Oboje z powodu działań wojennych w 1941 roku zostali ewakuowani do Uzbekistanu, gdzie się poznali. Po wojnie już razem wrócili do Leningradu, a w 1947 roku wraz z córką przeprowadzili się do Warszawy. W 1953 roku małżeństwo się rozpadło, a mała Irenka zamieszkała wraz z matką. W wieku 14 lat, jeszcze w szkole podstawowej, zaczęła uprawiać lekkoatletykę, a w liceum jej talent odkryła nauczycielka wychowania fizycznego Liliana Bucholc. Wysoka i szczupła Irena doskonale radziła sobie w biegach sprinterskich, ale również w skoku w dal i skoku wzwyż. Wkrótce trafiła do klubu Polonia Warszawa pod skrzydła byłego olimpijczyka, trenera Jana Kopyto, który wystawiał ją w cyklicznych „Czwartkach Lekkoatletycznych” organizowanych przez „Express Wieczorny”. W 1962 roku 16-letnia Irena zdobyła pierwsze medale mistrzostw Polski młodzików. Był to jednak tylko wstęp do wielkich sukcesów, które miały nadejść już niebawem.
7 medali olimpijskich, czyli od Tokio do Montrealu
W 1964 roku panna Irena wystąpiła w zorganizowanych w Warszawie europejskich igrzyskach juniorów (które w późniejszych latach przybrały nazwę mistrzostw Europy juniorów) i zdobyła w nich aż trzy złote medale: w biegu na 200 metrów, w skoku w dal oraz wraz z koleżankami w sztafecie 4 x 100 metrów. Zaledwie miesiąc później niemal powtórzyła te same osiągnięcia w imprezie o wiele większej, a w zasadzie największej rangi – w Igrzyskach Olimpijskich w Tokio. Jako 18-letnia debiutantka Polka zdobyła złoty medal w sztafecie 4 x 100 metrów, wraz z Teresą Ciepły, Haliną Górecką i Ewą Kłobukowską bijąc jednocześnie rekord świata. Oprócz tego wywalczyła też dwa srebrne krążki: w biegu na 200 metrów i w skoku w dal. To się nazywa rozpoczęcie międzynarodowej kariery z przytupem!
Na kolejne Igrzyska Olimpijskie do Meksyku nasza lekkoatletka pojechała już jako pani Irena Szewińska (w 1967 roku wyszła za mąż za Sławomira Szewińskiego). Przywiozła z nich dwa medale: złoty za zwycięstwo w biegu na 200 metrów okraszone pobiciem rekordu świata oraz brązowy za trzecie miejsce w biegu na 100 metrów. Podczas Igrzysk Olimpijskich w Monachium w 1972 roku. Irena Szewińska zdobyła brązowy medal w biegu na 200 metrów, a swoje olimpijskie osiągnięcia medalowe zakończyła tak, jak rozpoczęła – z przytupem. W 1976 roku w Montrealu wywalczyła złoto po biegu na 400 metrów, w którym – a jakże – poprawiła również rekord świata. Podsumowując – Irena Szewińska zdobyła siedem medali (3 złote, 2 srebrne i 2 brązowe) na czterech Igrzyskach Olimpijskich, co jest najlepszym osiągnięciem wśród wszystkich polskich sportowców.
Czytaj więcej:
- Polscy lekkoatleci na Igrzyskach Olimpijskich 2020. Z iloma medalami wrócą z Tokio?
- Reprezentacja Polski na Letnich Igrzyskach Olimpijskich. Ile medali przywiozą z Tokio?
- Letnie dyscypliny olimpijskie – od starożytności do Tokio 2020
- Siatkówka na Igrzyskach Olimpijskich 2020. Polscy siatkarze faworytami w Tokio?
Irena Szewińska – multimedalistka
Ale medale olimpijskie to – rzecz jasna – nie jedyne krążki w dorobku naszej bohaterki. Irena Szewińska zdobyła również 10 medali w czterech edycjach mistrzostw Europy. W 1966 roku w Budapeszcie: 3 złote (bieg na 200 metrów, skok w dal i sztafeta 4 x 100 metrów) i 1 srebrny (bieg na 100 metrów). W 1971 roku w Helsinkach 1 brązowy (bieg na 200 metrów). W 1974 roku w Rzymie: 2 złote (bieg na 100 metrów i bieg na 200 metrów) i 1 brązowy (sztafeta 4 x 100 metrów). W 1978 roku w Pradze: 2 brązowe (bieg na 400 metrów i sztafeta 4 x 400 metrów). W halowej odmianie mistrzostw Europy Szewińska w czterech edycjach zdobyła sześć krążków. W Belgradzie w 1969 roku 2 złote (bieg na 50 metrów i skok w dal) i 1 srebrny (sztafeta). W Sofii w 1971 roku srebrny w skoku w dal, w Goeteborgu w 1974 roku i w Katowicach w 1975 roku brązowe w biegu na 60 metrów. A jeśli komuś brakuje w tym zestawieniu medali z mistrzostw świata, to tylko dlatego, że… pierwsza ich edycja miała miejsce w 1983 roku, czyli już po zakończeniu sportowej kariery przez Irenę Szewińską, co nastąpiło w roku 1980.
Bohaterka wielokrotnie nagradzana
Na liście trofeów Ireny Szewińskiej znajdują się nie tylko medale, ale także liczne inne wyróżnienia, nie tylko sportowe. Wymieńmy tylko te najważniejsze i najbardziej prestiżowe. W 1974 roku została ogłoszona przez agencję prasową United Press International najlepszą sportsmenką świata. Czterokrotnie wygrywała plebiscyt „Przeglądu Sportowego” na najlepszego sportowca Polski (1965, 1966, 1974 i 1976), siedmiokrotnie triumfowała w plebiscycie „Złote Kolce” na najlepszych polskich lekkoatletów, a w 1998 roku we wspólnym plebiscycie „Polityki”, „Przeglądu Sportowego” i „Tempa” uznana została za postać numer 1 w polskim sporcie w XX wieku. Irenie Szewińskiej przyznano też liczne odznaczenia państwowe, w tym to najważniejsze – Order Orła Białego, który otrzymała 3 maja 2016 roku z rąk prezydenta Andrzeja Dudy.
Irena Szewińska – działaczka sportowa
Po zakończeniu kariery Irena Szewińska nie zerwała ze sportem, niemal z marszu angażując się w rolę działaczki. Od 1980 do 2009 zasiadała w Zarządzie Polskiego Związku Lekkiej Atletyki, od 1997 roku jako prezes PZLA. W 1984 roku została wybrana do Komitetu Kobiecego Międzynarodowego Stowarzyszenia Federacji Lekkoatletycznych (IAAF), a w latach 2005-2009 i od 2011 roku zasiadała w Radzie tej organizacji. Szewińska była także wiceprezesem Polskiego Komitetu Olimpijskiego (PKOL), a od roku 1998 była członkiem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (MKOL). Zmarła 29 czerwca 2018 roku w Warszawie po długiej chorobie.
oprac. Adam Pisula
Sprawdź naszą ofertę zakładów na IO 2020!
Kursy na liczbę medali dla Polski na Igrzyskach Olimpijskich, zakłady ile złotych medali zdobędą Polacy na Olimpiadzie w Tokio i wiele więcej! 🥇 Odbierz bonusy bukmacherskie, obstawiaj wyniki i swoich faworytów!
