Spalony to jedno z podstawowych sformułowań w piłce nożnej. Bez jego zrozumienia trudno oglądać mecz w telewizji. O co więc dokładnie z tym chodzi? Opisujemy co to jest spalony w piłce nożnej, jak wygląda i kiedy występuje!
Czego dowiesz się z tego artykułu?
Co to jest pozycja spalona w piłce nożnej?
O pozycji spalonej mówimy wtedy, kiedy w momencie podania piłki gracz atakujący znajduje się na stronie boiska należącej do drużyny przeciwnej, a przed sobą ma tylko jednego rywala. Jeśli sędzia zauważy spalonego, używa gwizdka i dyktuje rzut wolny pośredni. Spalony jest nazywane także ofsajdem.
Od kiedy występuje spalony?
Spalony w piłce nożnej występuje od połowy XIX wieku, a w obecnej formuje istnieje od 1925 roku. W przeszłości, aby zawodnik drużyny atakującej był na pozycji spalonej, w momencie podania piłki musiał mieć za sobą dziewięciu rywali.
Kiedy jest spalony w piłce nożnej?
Spalony występuje wtedy, gdy piłkarz atakujący w momencie zagrania piłki znajduje się bliżej linii bramkowej rywala niż przedostatni gracz drużyny przeciwnej lub sama piłka. Innymi słowy, atakujący ma przed sobą tylko jednego rywala. Przy uwzględnianiu pozycji spalonej bierze się pod uwagę te części ciała, którymi piłkarz może zdobyć gola – tzn. nie są brane pod uwagę ręce.
Ofsajd w futbolu występuje tylko na połowie boiska zespołu broniącego. To znaczy, że jeśli zawodnik wystartuje będąc na swojej połowie, a otrzyma piłkę na połowie przeciwnika, to nawet jeśli przedostatni zawodnik drużyny przeciwnej znajdował się wówczas za nim, nie będzie pozycji spalonej.
Należy pamiętać o bardzo ważnej, choć rzadko spotykanej rzeczy. Bramkarz w uwzględnianiu pozycji spalonej jest traktowany tak samo, jak piłkarz z pola. Jednakże w zdecydowanej większości przypadków to golkiperzy są ostatnimi zawodnikami drużyny przeciwnej, którzy znajdują się przed graczem atakującym, dlatego często się o tym zapomina. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy w zamieszaniu pod bramką bliżej linii końcowej od bramkarza znajduje się jakiś obrońca. Wtedy to właśnie golkiper może stać się przedostatnim zawodnikiem drużyny broniącej, który wyznaczy linię spalonego.
Trzeba też dodać, że piłkarz znajduje się na pozycji spalonej nawet wtedy, jeśli nie dotknie piłki. Jeśli zostanie uznane, że w jakikolwiek sposób brał udział w akcji, absorbował piłkarzy drużyny przeciwnej, zasłaniał widok i zyskał jakąś korzyść, sędzia może użyć gwizdka. Przeciwnej drużynie przyznawany jest wówczas rzut wolny pośredni, zgodnie z przepisami o spalonym.
Po co spalony w piłce nożnej?
Spalony definiuje dzisiejszy kształt piłki nożnej. Opiera się na nim cała taktyka. Bez spalonego w piłkę nożną grałoby się zupełnie inaczej, a zawodnicy mogliby ustawiać się w dowolnym miejscu boiska bez żadnych konsekwencji. To wprowadziłoby ogólny chaos, a mecze stałyby się trudne do oglądania.
Jak wygląda spalony w piłce nożnej?
W dzisiejszym futbolu kluczowe przy spalonym jest pilnowanie wysuniętego gracza drużyny przeciwnej. Z tego powodu obrońcy muszą być ze sobą dobrze skomunikowani, aby odpowiednio reagować na poczynania drużyny przeciwnej. Wielokrotnie swój ruch defensorzy rozpoczynają w momencie otrzymania piłki przez zawodnika drugiego zespołu, który może wykonać dalekie zagranie piłki do napastnika. Z tego powodu ważne jest, aby obrona trzymała się odpowiedniej linii, nie dawała rywalom szans na przedarcie się i uniknięcie pozycji spalonej. Częsty jest widok zawodników ekipy broniącej, którzy podnoszą rękę do góry, wymuszając na sędziach odgwizdanie ofsajdu.
Czytaj także:
- Mecze Polski 2023, czyli liczą się tylko eliminacje EURO 2024!
- Co to jest karny – kiedy występuje i dlaczego?
- Rzut rożny w piłce nożnej. Co powinieneś wiedzieć o kornerze?
- Jak obstawiać mecze? Wszystko o typowaniu w zakładach bukmacherskich
- Sprawdź typy na piłkę nożną!
Kiedy nie ma spalonego?
Pozycji spalonej nie ma, kiedy w momencie zagrania piłki zawodnik atakujący ma przed sobą co najmniej dwóch rywali, którzy znajdują się bliżej linii bramkowej przeciwników. Na ofsajdzie nie można być złapanym na własnej połowie pola gry. Co więcej, z racji tego, że linię spalonego może wyznaczyć również piłka, ofsajdu nie da się zrobić po podaniu z rzutu rożnego. Wyjątkiem są także rzuty z autu oraz wznowienia od własnej bramki.
Co to jest pułapka ofsajdowa?
Jest to jedna ze strategii obronnych, która polega na wyjściu linii obrony do przodu tuż przed podaniem futbolówki przez piłkarza drużyny przeciwnej. W efekcie tego któryś z napastników może zostać celowo złapany na pozycji spalonej. Czasem wystarczy, by kilku zawodników drużyny broniącej postawiło krok do przodu, aby zawodnik drużyny przeciwnej został zatrzymany.
Kontrowersje wokół spalonego
Piłka nożna jest bardzo dynamicznym sportem i często o pozycji spalonej decydują centymetry. Z tego powodu w wielu meczach dochodziło do kontrowersji, bo nie było wiadomo, czy piłkarz faktycznie znalazł się na ofsajdzie, czy nie. Obecnie sędziom pomaga VAR czy system półautomatycznego spalonego, ale nawet im nie zawsze udaje się wykluczyć błąd. Jest też grupa krytyków przeciwna takiej technologii w futbolu, która twierdzi, że pomyłki są częścią piłki nożnej, a taka drobiazgowość jest zbędna.
Spalony oznacza sytuację, w której atakujący znalazł się bliżej linii bramkowej przeciwników niż ich przedostatni zawodnik.
Linię spalonego wyznacza przedostatni zawodnik zespołu broniącego.
Jeśli bramkarz zaczyna od autu bramkowego – nie ma spalonego.