Polskie mundiale, czyli historia występów reprezentacji Polski na piłkarskich mistrzostwach świata

22 listopada meczem z reprezentacją Meksyku polscy piłkarze rozpoczną udział w mistrzostwach świata. Będzie to dla reprezentacji Polski dziewiąta edycja piłkarskiego mundialu. Z tej okazji przypominamy dorobek „Biało-Czerwonych” z ośmiu poprzednich najważniejszych piłkarskich turniejów z ich udziałem.

Osiem występów, dwa medale – dorobek piłkarskiej reprezentacji Polski na mundialach

Jak dotąd piłkarska reprezentacja Polski ośmiokrotnie wystąpiła na mistrzostwach świata – po raz pierwszy we Francji w 1938 roku, po raz ostatni w Rosji w 2018. Największymi sukcesami „Biało-Czerwonych” są brązowe medale zdobyte w RFN w 1974 roku i w Hiszpanii w 1982 roku. Najgorzej nasza drużyna narodowa zaprezentowała się natomiast w swoich trzech ostatnich mundialowych występach, w których nie potrafiła wyjść z grupy.

Rok	Gospodarz	Miejsce Polski
1938	Francja	1/8 finału
1974	RFN	3. miejsce
1978	Argentyna	2. runda grupowa
1982	Hiszpania	3. miejsce
1986	Meksyk	1/8 finału
2002	Korea Płd. / Japonia	Faza grupowa
2006	Niemcy	Faza grupowa
2018	Rosja	Faza grupowa

Wyniki reprezentacji Polski na mistrzostwach świata

Polska reprezentacja grała na mundialach przeciwko 24 rywalom. Najczęstszym przeciwnikiem „Biało-Czerwonych” w turniejach finałowych MŚ była Brazylia, z którą mierzyli się czterokrotnie (jedno zwycięstwo, trzy porażki). Ponadto trzykrotnie Polacy grali z Niemcami (jeden remis, dwie porażki) i Włochami (1-1-1). Po dwa razy na drodze naszych piłkarzy stawały reprezentacje: Argentyny (1-0-1), Peru (2-0-0) i Portugalii (1-0-1).

MŚ 1938 (Francja)

Po raz pierwszy reprezentacja Polski awansowała na mistrzostwa świata, które w 1938 roku rozegrano na francuskich boiskach, po wygraniu dwumeczu eliminacyjnego z Jugosławią. Biało-czerwoni w 1/8 finału wylosowali Brazylię, która uchodziła za jednego z faworytów całego turnieju. To był niesamowity, pełen emocji mecz. Trzy gole dla drużyny Canarinhos strzelił Leonidas, ale jeszcze lepszy był od niego nasz Ernest Wilimowski. Warto jednak zaznaczyć, że pierwszego, historycznego gola dla Polski na mundialu zdobył gracz Warty Poznań, Fryderyk Scherfke, z rzutu karnego, po faulu na „Ezim” właśnie.

Genialny napastnik zdobył w tym spotkaniu cztery gole dla Polski i został pierwszym piłkarzem w historii mistrzostw świata, któremu udała się ta sztuka. W regulaminowym czasie gry było 4:4, a w dogrywce nieco lepsi okazali się Brazylijczycy. Wygrali mecz 6:5, a po turnieju zgodnie uznano, że było to najlepsze spotkanie całych mistrzostw, które w naszym kraju wspominano przez 36 lat. Aż do kolejnego awansu na mistrzostwa świata.

1/8 finału

• Polska – Brazylia 5:6 (po dogrywce)

MŚ 1974 (RFN)

Biało-czerwoni kolejny raz na mundial awansowali po długiej przerwie, po „zwycięskim” remisie z Anglią w legendarnym meczu na Wembley. Wylosowali trudnych rywali w grupie, bo trafili na Argentynę, Haiti i Włochy. Ale już w pierwszym meczu sprawili niespodziankę, pokonując zespół z Ameryki Południowej 3:2. Haitańczyków robiliśmy 7:0, a pierwszym polskim hat trickiem w historii występów na MŚ popisał się Andrzej Szarmach. Po tym meczu Polacy byli już pewni wyjścia z grupy. W ostatnim meczu mierzyli się z Włochami i był to – zdaniem wielu ekspertów – jeden z najlepszych meczów naszego zespołu narodowego w historii. Podopieczni Kazimierza Górskiego, po dwóch wspaniałych golach Andrzeja Szarmacha i Kazimierza Deyny, wygrali 2:1 i zapewnili sobie pierwsze miejsce w grupie.

W drugiej fazie grupowej pierwszym rywalem Polaków byli Szwedzi. Po ciężkim boju Polacy wygrali 1:0, a Jan Tomaszewski obronił rzut karny. Z Jugosławią wygraliśmy 2:1 i o awansie do finału miał zadecydować mecz pomiędzy naszym zespołem a drużyną gospodarzy. To spotkanie, ze względu na zalane boisko we Frankfurcie nad Menem nie powinno dojść do skutku. Naciski organizatorów spowodowały jednak, że mecz się odbył. Polacy byli drużyną lepszą, stworzyli sobie kilka sytuacji, ale doskonale bronił niemiecki golkiper, Sepp Meier. Nasz Tomaszewski nie był gorszy, znów obronił rzut karny, ale Niemcy – za sprawą Gerda Muellera – wygrali 1:0 i awansowali do finału.

Polakom pozostał mecz o brąz z obrońcami mistrzowskiego tytułu – Brazylijczykami. Po golu Grzegorza Laty, który przypieczętował w ten sposób koronę króla strzelców turnieju, Polska wygrała 1:0 i pierwszy raz w historii stanęła na podium mistrzostw świata. Do dziś nasz zespół narodowy jest jedynym w dziejach MŚ, który na jednym turnieju wygrał z Argentyną, Włochami i Brazylią.

I Faza grupowa

• Polska – Argentyna 3:2
• Polska – Haiti 7:0
• Polska – Włochy 2:1

II Faza grupowa

• Polska – Szwecja 1:0
• Polska – Jugosławia 2:1
• Polska – RFN 0:1

Mecz o 3. miejsce

• Polska – Brazylia 1:0

MŚ 1978 (Argentyna)

Na mistrzostwa świata do Argentyny, reprezentacja Polski pod wodzą Jacka Gmocha jechała jako jeden z faworytów całego turnieju. W meczu otwarcia całej imprezy biało-czerwoni zmierzyli się z RFN, a więc był to rewanż za mecz o finał turnieju sprzed czterech lat. Skończyło się bezbramkowym remisem, a następnie Polacy zagrali z Tunezją i z Meksykiem. Z zespołem z Afryki nasza drużyna niespodziewanie się męczyła i wygrała skromnie, 1:0. Ekipa z Ameryki Północnej również sprawiła naszej drużynie problemy, ale świetna postawa Zbigniewa Bońka i Kazimierza Deyny dała naszej drużynie zwycięstwo 3:1 awans z pierwszego miejsca w grupie.

Drugą fazę grupową Polacy rozpoczęli od meczu z Argentyńczykami, czyli gospodarzami turnieju. Starcie w Rosario przeszło do historii ze względu na sytuację, która miała miejsce przy prowadzeniu rywala 1:0. Strzelec gola dla Argentyny, Mario Kempes, wybił piłkę ręką na linii bramkowej. Dziś za to zagranie zobaczyłby  czerwoną kartkę. Wówczas taki przepis nie obowiązywał i zawodnik Albicelestes został napomniany jedynie żółtym kartonikiem. Do piłki ustawionej na 11 metrze podszedł Kazimierz Deyna i jego strzał obronił Ubaldo Matildo Fillol. W drugiej połowie Kempes ustalił wynik spotkania na 2:0 dla Argentyny.

W następnym meczu Polacy pokonali Peru 1:0, a w ostatnim spotkaniu – meczu o prawo gry o trzecie miejsce – zmierzyli się z Brazylią. Tym razem Canarinhos pokonać się nie udało. Zespół z kraju kawy wygrał 3:1 i to on awansował do strefy medalowej. Polska została sklasyfikowana na miejscach 5-8, co ówcześnie było rozczarowaniem.

I Faza grupowa

• Polska – RFN 0:0
• Polska – Tunezja 1:0
• Polska – Meksyk 3:1

II Faza grupowa

• Polska – Argentyna 0:2
• Polska – Peru 1:0
• Polska – Brazylia 1:3

MŚ 1982 (Hiszpania)

Awans na mundial w Hiszpanii reprezentacja Polski osiągnęła dzięki pokonaniu w grupie drużyn NRD i Malty. Co ciekawe, przez ponad pół roku przed turniejem nasz zespół nie rozegrał ani jednego meczu międzypaństwowego, bo ze względu na stan wojenny nikt nie chciał z nami grać. Nasz zespół nie zaczął rywalizacji zbyt efektownie, bo od bezbramkowych remisów z Włochami i Kamerunem, a na drużynę – głównie na Zbigniewa Bońka, który przed turniejem przeszedł z Widzewa Łódź do Juventusu – wylała się fala krytyki. Nasz zespół odpowiedział na nią w najlepszy możliwy sposób. Zagrał genialnie w drugiej połowie meczu z Peru, strzelając 5 goli w 17 minut i z pierwszego miejsca awansował dalej.

Boniek genialny mecz rozegrał w pierwszym meczu drugiej fazy grupowej. Rywalem Polaków był ówczesny wicemistrz Europy – Belgia. „Zibi” nie miał dla rywala litości. Zdobył trzy fantastyczne gole, jednego piękniejszego od drugiego, i nasi byli bardzo blisko awansu do półfinału. Wystarczył nam remis ze Związkiem Radziecki, co naszej drużynie się udało. Wynik 0:0 oznaczał, że biało-czerwoni znaleźli się – drugi raz w historii – w najlepszej czwórce mistrzostw świata. W półfinale zmierzyli się z Włochami, którzy rozkręcali się z meczu na mecz. W spotkaniu ze względu na kartki nie mógł zagrać Boniek i zespół Italii to wykorzystał. Wygrał 2:0 i Polakom pozostał mecz o trzecie miejsce. Nasz zespół, na stadionie w Alicante, stanął na wysokości zadania. Bramki Andrzeja Szarmacha, Stefana Majewskiego i Janusza Kupcewicza dały Polakom triumf 3:2 z Francuzami. Po raz drugi w historii biało-czerwoni zostali trzecią drużyną świata.

I Faza grupowa

• Polska – Włochy 0:0
• Polska – Kamerun 0:0
• Polska – Peru 5:1

II Faza grupowa

• Polska – Belgia 3:0
• Polska – ZSRR 0:0

Półfinał

• Polska – Włochy 0:2

Mecz o 3. miejsce

• Polska – Francja 3:2

Więcej: Rekordy reprezentacji Polski na najważniejszych turniejach piłkarskich

MŚ 1986 (Meksyk)

Czwarty z rzędu awans na mundial, drugi pod wodzą Antoniego Piechniczka, rodził się w bólach. Polacy ostatecznie na turniej się zakwalifikowali i rozpoczęli go – trzeci raz z rzędu – od bezbramkowego remisu, tym razem z Marokiem. W kolejnym meczu, po trafieniu Włodzimierza Smolarka, pokonali Portugalię 1:0. Jak się następnie okazało – był to jedyny gol strzelony przez biało-czerwonych na tamtym turnieju. Mundial w Meksyku stał się zatem tymi mistrzostwami, na których Polacy strzelili najmniej goli. W ostatnim meczu grupowym nasz zespół uległ Anglikom 0:3, ale udało się awansować do 1/8 finału z trzeciego miejsca w grupie.

W pierwszym spotkaniu fazy pucharowej na nasz zespół czekali Brazylijczycy. Początek meczu był obiecujący, nasi piłkarze trafiali w słupek i poprzeczkę, ale później spotkanie zdominowali Canarinhos. Polakom nie sprzyjał potworny upał na stadionie w Guadalajarze, a także sędzia, który podyktował dla rywala dwa wątpliwie rzuty karne. Skończyło się porażką 0:4 i Polska zniknęła z piłkarskich MŚ na następnych 16 lat.

I Faza grupowa

• Polska – Maroko 0:0
• Polska – Portugalia 1:0
• Polska – Anglia 0:3

1/8 finału

• Polska – Brazylia 0:4

MŚ 2002 (Korea Płd. / Japonia)

Przed występem ekipy Jerzego Engela na azjatyckim mundialu sporo sobie obiecywaliśmy. Polska w ładnym stylu przebrnęła przez eliminacje, wygrywając grupę, ale już pierwszy mecz z jednym ze współgospodarzy turnieju sprowadził nas na ziemię. Korea Południowa wygrała zasłużenie, 2:0, i od razu sytuacja naszej drużyny stała się trudna, a po drugim spotkaniu beznadziejna. Polacy zagrali jeszcze gorzej przeciwko Portugalii, a porażka 0:4 była – i do dziś pozostaje – jedną z dwóch najwyższych w historii naszych startów na mundialach.

Polska już po drugim meczu straciła szanse na wyjście z grupy i na pożegnanie z turniejem pozostał jej mecz z USA. Na otarcie łez, po znakomitym początku spotkania, drużyna Engela wygrała 3:1. Emmanuel Olisadebe został pierwszym polskim piłkarzem, który zdobył gola na mistrzostwach świata po 16 latach przerwy. Dwa kolejne gole dołożyli Paweł Kryszałowicz i Emmanuel Olisadebe.

Faza grupowa

• Polska – Korea Płd. 0:2
• Polska – Portugalia 0:4
• Polska – USA 3:1

MŚ 2006 (Niemcy)

Po raz siódmy na mistrzostwa świata reprezentację Polski wprowadził Paweł Janas, który wcześniej grał na mundialu w 1982 roku jako piłkarz i zdobył z drużyną medal. W 2006 roku takiego sukcesu nie powtórzył. Jego zespół w pierwszym meczu doznał rozczarowującej porażki z Ekwadorem, 0:2, a kilka miesięcy pokonał tego rywala w meczu towarzyskim 3:0. W drugim meczu nasi mierzyli się z Niemcami i dzięki fenomenalnej postawie Artura Boruca bardzo długo utrzymywał się bezbramkowy remis.

W ostatniej minucie spotkania Niemcy strzelili jednak zwycięskiego gola. Warto podkreślić, że był to jedyny mecz MŚ, w którym polski piłkarz został ukarany czerwoną kartką. Był nim Radosław Sobolewski. Porażka z gospodarzami oznaczała pożegnanie Polaków z turniejem. W ostatnim spotkaniu mundialu, nasz zespół po dwóch bramkach Bartosza Bosackiego pokonał 2:1 Kostarykę. Co ciekawe, Bosacki na turniej w ogóle miał nie jechać. Został powołany w ostatniej chwili.

Faza grupowa

• Polska – Ekwador 0:2
• Polska – Niemcy 0:1
• Polska – Kostaryka 2:1

MŚ 2018 (Rosja)

Adam Nawałka to trener, który tak jak Paweł Janas, występował na MŚ jako piłkarz i wprowadził drużynę na mundial. Po udanym Euro 2016, podczas którego Polska dotarła do ćwierćfinału, obiecywaliśmy sobie wiele. Skończyło się jednak fatalnie. W pierwszym meczu ulegliśmy Senegalowi 1:2, a o wszystkim zdecydowały fatalne błędy naszej obrony. W drugim starciu z Kolumbią nie mieliśmy nic do powiedzenia. Porażka 0:3 oznaczała pożegnanie z turniejem. Trzeci raz z rzędu Polacy już po drugim spotkaniu mogli się pakować, bo został im mecz na otarcie mecz.

W nim pokonaliśmy 1:0 Japonię, a debiutanckiego gola w reprezentacji Polski strzelił Jan Bednarek. Końcówka meczu była bardzo dziwna, bo w związku z wynikiem meczu Kolumbia – Senegal, nieznaczna porażka promowała do następnej fazy Japończyków. Zawodnicy obu drużyn w ogóle nie atakowali i takim akcentem biało-czerwoni pożegnali się z mistrzostwami świata 2018.

Faza grupowa

• Polska – Senegal 1:2
• Polska – Kolumbia 0:3
• Polska – Japonia 1:0

Bilans meczów reprezentacji Polski na mistrzostwach świata

• 34 mecze
• 16 zwycięstw
• 5 remisów
• 13 porażek
• Bramki: 46:45

⚽ Sprawdź kursy na Mundial 2022! Odbierz bonusy bukmacherskie i typuj swoich faworytów!

---

Czytaj także

• Polska – Meksyk. Typy na kluczowy mecz dla biało-czerwonych w Katarze!
• Polska – Arabia Saudyjska na Mundialu 2022. Potencjalnie najłatwiejszy przeciwnik w grupie?
• Polska vs Argentyna na Mundialu 2022. Oby to nie był mecz o honor albo o wszystko!
• Grupy MŚ 2022 w Katarze. Kto faworytem do awansu?
• Zwycięzcy Mistrzostw Świata w piłce nożnej. Kto dołączy do tego grona w Katarze?
• Kiedy zagrają Polacy na MŚ? Terminarz Mundialu 2022
• Sprawdź typy na Mundial 2022!

---

Najlepsi strzelcy reprezentacji Polski na mistrzostwach świata

Dwaj czołowi polscy snajperzy w historii mundiali: Grzegorz Lato i Andrzej Szarmach trafiali do bramki rywali podczas trzech turniejów finałowych MŚ: 1974, 1978 i 1982. Grzegorz Lato dzięki siedmiu trafieniom w 1974 roku został królem strzelców mistrzostw świata w RFN. Warto podkreślić, że zawodnik ten zajmuje obecnie – ex aequo z pięcioma innymi piłkarzami – ósme miejsce w klasyfikacji strzelców MŚ wszech czasów.

Więcej goli od niego strzelili jedynie: Miroslav Klose (16), Ronaldo (Luis Nazario de Lima, 15), Gerd Muller (14), Just Fontaine (13), Pele (12), Sandor Kocsis (11) i Juergen Klinsmann (11). Zbigniew Boniek zdobył dwa gole w Argentynie w 1978 roku i cztery w Hiszpanii w 1982, z czego trzy w pamiętnym meczu z Belgią. Bramki dla reprezentacji Polski na dwóch turniejach mistrzostwa świata strzelali ponadto Kazimierz Deyna (1974 i 1978) i Włodzimierz Smolarek (1982 i 1986). Siedmiu naszych piłkarzy zdobywało podczas mundialu więcej niż jednego gola, a łącznie na listę strzelców wpisywało się łącznie osiemnastu biało-czerwonych.

• Grzegorz Lato – (1974 – 7, 1978 – 2, 1982 – 1) – 10 goli
• Andrzej Szarmach (1974 – 5, 1978 – 1, 1982 – 1) – 7 goli
• Zbigniew Boniek (1978 – 2, 1982 – 4) – 6 goli
• Ernest Wilimowski (1938), Kazimierz Deyna (1974 – 3, 1978 – 1) – 4 gole
• Włodzimierz Smolarek (1982 – 1, 1986 – 1), Bartosz Bosacki (2006) – 2 gole
• Fryderyk Scherfke (1938), Jerzy Gorgoń (1974), Andrzej Buncol (1982), Janusz Kupcewicz (1982), Stefan Majewski (1982), Włodzimierz Ciołek (1982), Emmanuel Olisadebe (2002), Fryderyk Scherfke (1938), Marcin Żewłakow (2002), Grzegorz Krychowiak (2018), Jan Bednarek (2018) – 1 gol

Polacy z największą liczbą występów w mistrzostwach świata

Jedynym polskim piłkarzem, który zagrał na czterech mundialach jest Władysław Żmuda. Legendarny obrońca wystąpił na MŚ w 1974, 1978, 1982 i 1986 roku. W pierwszych trzech turniejach wystąpił we wszystkich spotkaniach, a w Meksyku zagrał w jednym meczu. Był to jego 21 występ w mistrzostwach świata i zrównał się pod względem liczby występów w MŚ z ówczesnym rekordzistą, Niemcem Uwe Seelerem. Dziś Żmuda – ex aequo z Seeleram i Diego Maradoną – zajmuje czwarte miejsce w klasyfikacji wszech czasów. W czołówce znajduje się dwójka niemieckich zawodników – Lothar Matthaeus (25 meczów) i Miroslav Klose (24), a także Włoch Paolo Maldini (23).

• 21 – Władysław Żmuda (1974 – 7, 1978 – 6, 1982 – 7, 1986 – 1)
• 20 – Grzegorz Lato (1974 – 7, 1978 – 6, 1982 – 7)
• 16 – Zbigniew Boniek (1978 – 6, 1982 – 6, 1986 – 4)
• 13 – Andrzej Szarmach (1974 – 6, 1978 – 5, 1982 – 2), Kazimierz Deyna (1974 – 7, 1978 – 6), Henryk Kasperczak (1974 – 7, 1978 – 6), Antoni Szymanowski (1974 – 7, 1978 – 6)
• 12 – Jerzy Gorgoń (1974 – 7, 1978 – 5)
• 11 – Jan Tomaszewski (1974 – 7, 1978 – 4), Stefan Majewski (1982 – 7, 1986 – 4), Józef Młynarczyk (1982 – 7, 1986 – 4)

Selekcjonerzy reprezentacji Polski na mundialach

Pierwszym trenerem piłkarskiej reprezentacji Polski, który poprowadził ją na mistrzostwach świata, był Józef Kałuża w 1938 we Francji. Po raz ostatni tego zaszczytu dostąpił dokładnie 80 lat później Adam Nawałka w Rosji. Jedynym selekcjonerem, który z „Biało-Czerwonymi” zaliczył dwa mundiale, był Antoni Piechniczek (Hiszpania 1982 i Meksyk 1986).

• Francja 1938 – Józef Kałuża
• RFN 1974 – Kazimierz Górski
• Argentyna 1978 – Jacek Gmoch
• Hiszpania 1982 – Antoni Piechniczek
• Meksyk 1986 – Antoni Piechniczek
• Japonia / Korea Płd. 2002 – Jerzy Engel
• Niemcy 2006 – Paweł Janas
• Rosja 2018 – Adam Nawałka