Każda impreza piłkarska ma swoje własne zasady i nie inaczej jest z mistrzostwami świata. Mundial w Katarze zbliża się wielkimi krokami, więc warto przypomnieć sobie najważniejsze reguły z nim związane. Przedstawiamy zasady turnieju finałowego, nowości tegorocznego mundialu oraz format eliminacji MŚ 2022 na wszystkich kontynentach!
- Turniej finałowy – zasady mistrzostw świata w Katarze
- Kartki na mundialu – jakie niosą konsekwencje?
- MŚ 2022 w pigułce
- Zasady eliminacji do mistrzostw świata 2022
Mundial w Katarze będzie ostatnim, w którym udział wezmą 32 reprezentacje. Od następnego turnieju będzie to już 48 zespołów. FIFA ma w swoich szeregach 211 państw członkowskich, co oznacza, że na całym świecie aż 210 krajów walczy w eliminacjach do mistrzostw. Katar rzecz jasna nie musiał tego robić, bo jest gospodarzem. Miejsca w czempionacie podzielone zostały następująco:
- Europa (UEFA): 13 reprezentacji
- Afryka (CAF): 5 reprezentacji
- Ameryka Południowa (CONMEBOL): 4 reprezentacje
- Azja (AFC): 4 reprezentacje
- Ameryka Północna i Środkowa oraz Karaiby (CONCACAF): 3 reprezentacje
- Gospodarz
- Dwaj zwycięzcy barażu międzykontynentalnego, w którym w pary dobierają się drużyny z Ameryki Południowej, z Azji, z Ameryki Północnej i Środkowej oraz Karaibów, a także z Oceanii. Zwycięzca pary awansuje do fazy grupowej MŚ 2022
Turniej finałowy – zasady mistrzostw świata w Katarze
32 reprezentacje podzielono na 8 grup. Zespoły zagrają w grupach na zasadzie każdy z każdym, ale bez rewanżów. Dwie najlepsze ekipy awansują do kolejnej rundy. Drabinka fazy pucharowej (czyli tej następującej po fazie grupowej) jest już wstępnie ustalona. I tak zwycięzca grupy A zagra z drugą drużyną grupy B i na odwrót. Podobne pary tworzą grupy C – D, E – F oraz G – H.
Drabinka jest ułożona jednak w taki sposób, aby zespoły ten samej grupy najprędzej trafiły na siebie ponownie ewentualnie w finale (lub meczu o 3. miejsce). Na mistrzostwach świata nie ma rewanżów. O ewentualnym rozstrzygnięciu spotkania fazy pucharowej w razie konieczności będą decydować dogrywki bądź rzuty karne.
Mundial jak zawsze będzie inaugurował meczem gospodarz, choć do sierpnia 2022 to Holandia z Senegalem mieli otworzyć MŚ. Ostatecznie plan zmieniono i spotkaniem otwarcia będzie mecz Kataru z Ekwadorem, który odbędzie się 20 listopada – dzień wcześniej, niż pierwotnie miały rozpocząć się mistrzostwa.
Gdzie będą grali przedstawiciele poszczególnych grup?
- Grupy A, B, E i F zagrają na stadionach: Al Bayt Stadium (w Al Khor), Khalifa International Stadium (w Dosze), Al Thumama Stadium (w Dosze), Ahmed bin Ali Stadium (Ar-Rajjan)
- Grupy C, D, G i H zagrają na stadionach: Lusail Iconic Stadium (w Lusaij), Ras Abu Aboud Stadium (w Dosze), Education City Stadium (w Ar-Rajjan), Al Janoub Stadium (w Al Wakrah)
Finał mistrzostw świata 2022 w Katarze zostanie rozegrany 18 grudnia na Lucail Iconic Stadium.
Większe składy i częstsze zmiany
Przy okazji losowania grup mistrzostw świata, które odbyło się 1 kwietnia, wprowadzono też nowe zasady kadrowe. Trenerzy jednogłośnie zadecydowali o tym, aby poszerzyć liczebność składów, które zostaną wzięte na turniej z 23 na 26. Co więcej, potwierdzono także, że zgodnie z ogólnoświatowym trendem, zaistniałym w czasie pandemii, w trakcie meczów szkoleniowcy będą mogli przeprowadzić nie 3, a 5 zmian.
Kartki na mundialu – jakie niosą konsekwencje?
Jak i w każdych rozgrywkach piłkarskich, tak i na mistrzostwach świata należy pilnować się z kartkami. Za ostre zagrania sędzia tradycyjnie może ukarać piłkarza pokazaniem mu żółtej lub czerwonej kartki. Co jednak jest najistotniejsze, zawodnik może zostać w turnieju zawieszony. Takie konsekwencje wiążą się z obejrzeniem czerwonej kartki (bezpośredniej lub po dwóch żółtych w ciągu 90 minut) lub drugiej żółtej (w sumie) na mistrzostwach świata. W teorii więc piłkarz może pauzować już w drugim meczu, jeśli obejrzy na inaugurację „czerwień”. Jeśli w pierwszym i drugim spotkaniu zawodnik zobaczy po jednym „żółtku”, będzie zawieszony w grze nr 3.
Drużyny muszą pamiętać o tym, że w Katarze wszystkie kartki mogą zostać wymazane z kont graczy. Będzie to następować po ćwierćfinałach, a przed półfinałami. Oznacza to, że piłkarze czterech reprezentacji, które pozostaną na turnieju, mogą bez konsekwencji obejrzeć żółtą kartkę w meczu 1/2 finału. Rzecz jasna, nadal mogą zostać zawieszeni – jeśli arbiter wyrzuci ich z murawy czerwoną kartką.
Czerwone i żółte kartki na mundialu. Co oznaczają?
⚽ Sprawdź kursy na Mistrzostwa Świata w piłce nożnej! Odbierz bonusy bukmacherskie i typuj faworytów!
Czytaj także:
- Stadiony w Katarze. Sprawdź, gdzie zagrają najlepsi piłkarze na świecie!
- Najlepsi strzelcy Mundiali. Kto zdobędzie tytuł króla strzelców w Katarze 2022?
- Zwycięzcy Mistrzostw Świata w piłce nożnej. Kto dołączy do tego grona w Katarze?
- Historia piłkarskich Mistrzostw Świata w pigułce
- Kiedy zagrają Polacy na MŚ? Terminarz Mundialu 2022
- Sprawdź typy na Mundial 2022!
Informacje o MŚ 2022 w pigułce
W wielu aspektach katarskie mistrzostwa będą pierwsze w historii. Po raz pierwszy turniej rozegra się na Bliskim Wschodzie, po raz pierwszy w kraju islamskim, po raz pierwszy odbędzie się końcem jesieni, a nie latem. Wezmą w nim udział 32 reprezentacje, które są zrzeszone w FIFA, a więc globalnej piłkarskiej federacji odpowiadającej m.in. właśnie za organizację mundiali.
Turniej odbędzie się na 8 stadionach zlokalizowanych w 5 miastach. Aż 3 areny znajdują się w Dosze (stolica), 2 w Ar-Rajjan (Al Rayyan), a po jednej w Lusajl, Al Khor (Al-Chaur) oraz Al Wakrah. Organizator przyszłorocznej imprezy jest także najmniejszym państwem, jakie kiedykolwiek podjęło się takiego zadania.
Zasady eliminacji do MŚ 2022
Eliminacje w Europie – zasady
Stary Kontynent jest piłkarsko najsilniejszy. W związku z tym może cieszyć się przywilejem aż 13 reprezentacji, które zagrają w Katarze. W eliminacjach brało udział 55 drużyn, które zostały podzielone na 10 grup. Połowa z nich miała w swoim składzie 5 zespołów, druga połowa 6 zespołów. Reprezentacje grały w grupach każdy z każdym na zasadzie meczu i rewanżu, a zwycięzca bezpośrednio awansował na mundial. Pozostałe 3 miejsca zostały rozdzielone dla zwycięzców baraży.
W tych wzięło udział 12 ekip: 10 drużyn, które zajęły drugie miejsca w grupach oraz 2 najlepszych zwycięzców Ligi Narodów, którzy wcześniej nie awansowały na mundial. W praktyce więc przedstawicielami LN mogą być drużyny, które w żaden inny sposób nie miałyby szansy dostać się na mistrzostwa świata.
Te 12 ekip zostało podzielonych na 3 grupki po 4 reprezentacje. Takie „czwórki” podzielone na pary zagrały na zasadzie play-off (półfinały i finał). Zwyciężyła Polska i Portugalia. Do wzięcia zostało jeszcze 1 wolne miejsce. Z racji tego, że Ukraina została zaatakowana przez Rosję, jej mecz ze Szkocją przełożono na 1 czerwca. Ukraińcy wygrali, ale w finale ulegli Walijczykom, więc to „Smoki” awansowały na MŚ.
Baraże el. MŚ 2022 odbyły się 24-25 i 28-29 marca.
Eliminacje w Azji
Na terenie największego kontynentu walkę o mundial rozpoczęło 46 krajów. 12 najsłabszych – biorąc pod uwagę ranking FIFA, czyli m.in. Kambodża, Mongolia, Guam czy Sri Lanka – zostało podzielonych na pary i rozegrało dwumecze, których zwycięzcy przeszli do drugiej rundy. W eliminacjach zostało więc 40 ekip i utworzyły one 8 grup po 5 zespołów. W ich obrębie każdy grał z każdym mecz i rewanż.
Zwycięzcy grup awansowali do trzeciej rundy razem z czterema najlepszymi drużynami z drugich miejsc – choć w praktyce trzeba mówić o pięciu najlepszych, bo namieszał trochę Katar. Gospodarz mundialu awans na turniej ma zapewniony, ale i tak grał w eliminacjach. Wygrał swoją grupę, ale nie było sensu, by nadal brał udział w kwalifikacjach, w związku z czym dobrano piątą reprezentację z drugiego miejsca, która wskoczyła w jego miejsce.
Pozostałe 12 ekip w trzeciej rundzie podzielono na dwie grupy i rywalizowały one ze sobą tak, jak w drugiej rundzie – każdy z każdym, mecz i rewanż. Po dwie najlepsze drużyny z obu grup wywalczyły bezpośredni awans na mundial. Dwa zespoły z trzecich miejsc – Australia i Zjednoczone Emiraty Arabskie – zmierzyły się z kolei w barażu (czwarta runda) o to, kto będzie przedstawicielem Azji w barażu międzykontynentalnym. Wygrała Australia, która po karnych pokonała potem Peru.
Czytaj także: Eliminacje MŚ 2022 Azja. Kto jedzie na mundial?
Eliminacje w Afryce
Na Czarnym Lądzie grały 54 reprezentacje. Podobnie jak w Azji, w pierwszej rundzie zmierzyły się tylko najsłabsze ekipy. 28 najgorszych drużyn (na podstawie rankingu FIFA, m.in. Zimbabwe, Togo, Angola) zostało podzielonych w pary, a zwycięzcy dwumeczu przeszli do drugiej rundy. W niej 40 drużyn podzielono na 10 grup po 4 ekipy, których zwycięzcy awansowali do ostatniej rundy.
Tam ponownie reprezentacje podzielono w pary, które zagrały ze sobą na zasadzie meczu i rewanżu. Wygrani awansowali na mistrzostwa świata. Tak jak i w Europie, tak w Afryce żadna drużyna nie jest nigdy przewidziana do barażu międzykontynentalnego.
Sprawdź: Eliminacje MŚ 2022 Afryka. Jak wyglądała sytuacja w turnieju kwalifikacyjnym?
Eliminacje w Ameryce Południowej
Choć przedstawiciele Ameryki Południowej jako jedyni na świecie mogą rywalizować z Europą pod względem jakości piłkarskiej, to w eliminacjach udział brało ich ledwie 10. Istnieją co prawda jeszcze 3 państwa, które leżą na tym kontynencie, ale z racji swojej słabości rywalizują one wraz z Ameryką Północną, Środkową i Karaibami. Mowa o Surinamie, Gujanie oraz Gujanie Francuskiej.
W Ameryce Południowej sprawa była więc bardzo prosta. Istniała jedna duża grupa, w której każdy grał z każdym mecz oraz rewanż. Cztery najlepsze zespoły awansowały z automatu na mistrzostwa świata, natomiast piąta, Peru, zagrała w barażu międzykontynentalnym – i przegrała z Australią.
Czytaj także: Eliminacje MŚ 2022 – Ameryka Południowa. Kto wywalczy awans do Kataru?
Eliminacje w Ameryce Północnej, Środkowej i Karaibach
W tej strefie pojawiło się spore zamieszanie, kiedy tamtejsze władze (CONCACAF) ogłosiły latem 2019 roku nowy format eliminacji. Był on jednak mocno krytykowany, ponieważ w praktyce uniemożliwiał większości reprezentacji – znacznie odstających jakością od kilku najmocniejszych – bezpośredni awans na mistrzostwa. Mogły to zrobić tylko przez ewentualny baraż międzykontynentalny. Ostatecznie głównie z powodu pandemii CONCACAF zmienił format, który prezentował się następująco.
Pięć najlepszych reprezentacji – tj. Meksyk, USA, Kostaryka, Jamajka i Honduras – zostały „zwolnionych” z obu pierwszych rund. W pierwszej z nich zagrało 30 pozostałych zespołów, które podzielono na 6 pięciodrużynowych grup. Później jednak z eliminacji wycofała się Saint Lucia, ale nie miało to żadnego wpływu na dalszy przebieg rywalizacji. Zwycięzcy tych grup przeszli do drugiej rundy, w której podzielili się w pary. Ich zwycięzcy – Salwador, Kanada i Panama – awansowali do trzeciej rundy, gdzie czekała spokojnie wspomniana piątka.
W ów rundzie finałowej wszystkie 8 zespołów trafiło do jednej grupy, mierząc się ze sobą na zasadzie każdy z każdym w meczu i rewanżu. Trzy najlepsze drużyny awansowały na mistrzostwa, a czwarta (Kostaryka) zagrała w barażu międzykontynentalnym, gdzie pokonała Nową Zelandię.
Eliminacje MŚ 2022 CONCACAF Jak wyglądały kwalifikacje w Ameryce Północnej?
Eliminacje w Oceanii
Kwalifikacje dla zespołów z Oceanii opóźniły się z powodu pandemii. Chętni do gry rywalizację rozpoczęli (i skończyli) w marcu 2020 roku w przyspieszonym trybie na specjalnym „turnieju” w Katarze. 8 zespołów podzielono na dwie grupy, z których wychodziły po dwie ekipy. Po szybkich półfinałach doszło do finału, gdzie Nowa Zelandia rozbiła 5:0 Wyspy Salomona i trafiła do barażu interkontynentalnego. Tam jednak przegrała z Kostaryką. Oceania jest skrajnie słaba piłkarsko, więc nikt stamtąd nie awansuje na mundial bezpośrednio.
Eliminacje MŚ 2022 Oceania. Błyskawiczne kwalifikacje w strefie OFC
Na mundialu zagrają 32 reprezentacje.
Nie, udział w turnieju – jako gospodarz – ma już zagwarantowany. W celu utrzymania formy wziął jednak udział w jednej z rund eliminacyjnych w Azji.
26, co jest nowością. Do tej pory było to 23 graczy.
5, czyli tyle, ile przeprowadza się w większości rozgrywek świata. To również nowość.
