Od drużyny, która wyszła z „drewnianych chatek”, przez zespół „farbowanych lisów”, aż do zdyscyplinowanej kompanii piłkarzy prowadzonej przez perfekcyjnego wodza-selekcjonera – tak wyglądała ewolucja reprezentacji Polski na przestrzeni trzech kolejnych turniejów finałowych piłkarskich mistrzostw Europy: Euro 2008, Euro 2012 i Euro 2016. W oczekiwaniu na Euro 2020 przypominamy, jak polscy piłkarze radzili sobie podczas trzech ostatnich europejskich czempionatów.
Euro 2008, czyli z „drewnianych chatek” prosto na mistrzostwa Europy
11 lipca 2006 roku stanowisko selekcjonera piłkarskiej reprezentacji Polski objął Leo Beenhakker, a celem jakim przed nim postawiono był awans do turnieju finałowego Euro 2008. Utytułowany holenderski trener niezbyt elegancko przywitał się z polskim środowiskiem piłkarskim, w jednej z wypowiedzi apelując do niego, aby wyszło już z „drewnianych chatek”. To rzecz jasna nie zaskarbiło mu – delikatnie mówiąc – sympatii zwłaszcza wśród polskich trenerów i nie ułatwiło początku pracy z reprezentacją Polski. Nie pomogły też Leo Beenhakkerowi wyniki pierwszych meczów w wykonaniu jego wybrańców. Już na otwarcie eliminacji Polacy przegrali bowiem w Bydgoszczy 1:3 z Finlandią. Odniesione w kiepskim stylu: remis z Serbią oraz zwycięstwo w Kazachstanie także nie poprawiły nastrojów.
Przełomem dla kadry Beenhakkera okazał się czwarty mecz eliminacyjny – z Portugalią, ówczesnym wicemistrzem Europy. Skazywani na porażkę „Biało-Czerwoni” niespodziewanie wygrali 11 października 2006 roku na Stadionie Śląskim w Chorzowie 2:1, po jednym z najlepszych w swoim wykonaniu meczów w historii. Dalej poszło już gładko. Poza jedną wpadką (wyjazdowa porażka z Armenią) Polacy skrzętnie gromadzili punkty i zakończyli eliminacje na pierwszym miejscu w grupie, po raz pierwszy w historii awansując do turnieju finałowego piłkarskich mistrzostw Europy. Gwiazdą i najlepszym strzelcem drużyny był Euzebiusz Smolarek.
Wyniki reprezentacji Polski w eliminacjach Euro 2008
| Polska – Portugalia | 2:1 | 2:2 |
| Polska – Serbia | 1:1 | 0:0 |
| Polska – Finlandia | 1:3 | 1:0 |
| Polska – Belgia | 2:0 | 1:0 |
| Polska – Kazachstan | 3:1 | 1:0 |
| Polska – Armenia | 1:0 | 0:1 |
| Polska – Azerbejdżan | 5:0 | 3:1 |
Bilans:
1. miejsce w grupie, 14 meczów, 8 zwycięstw, 4 remisy, 2 porażki, bramki 24:12.
Strzelcy:
E. Smolarek (9), Krzynówek (4), Matusiak (3), J. Bąk, Dudka, Garguła, Kaźmierczak, M. Lewandowski, Łobodziński, R. Murawski, Żurawski (po 1).
Z wielkimi nadziejami Polacy jechali na turniej zorganizowany w Austrii i Szwajcarii, ale – jak na debiutantów przystało – przyszło im zapłacić „frycowe”. Pierwszy mecz, pomimo w miarę wyrównanego przebiegu, zakończył się zwycięstwem 2:0 skuteczniejszych Niemców. I nie było dla naszej drużyny żadnym pocieszeniem to, że dwukrotnie do jej bramki trafił rodak – urodzony w Gliwicach Lukas Podolski. Dość pechowy był także remis 1:1 z Austrią w drugim meczu grupowym, choć przyznać należy, że bramka Rogera Guerreiro zdobyta została ze spalonego. „Mecz o wszystko” z Chorwacją był już jednostronnym widowiskiem, a jedynie najlepszemu naszemu piłkarzowi na Euro 2008, czyli stojącemu w bramce Arturowi Borucowi zawdzięczamy, że zakończył się tylko jednobramkową porażką. W ten sposób na fazie grupowej zakończył się pierwszy historyczny udział reprezentacji Polski na mistrzostwach Europy.
Wyniki reprezentacji Polski na mistrzostwach Europy 2008
Faza grupowa:
| Polska – Niemcy | 0:2 |
| Polska – Austria | 1:1 |
| Polska – Chorwacja | 0:1 |
Bilans:
Ostatnie 4. miejsce w grupie, 3 mecze, 0 zwycięstw, 1 remis, 2 porażki, bramki 1:4.
Strzelec:
Roger Guerreiro (1)
Kadra reprezentacji Polski na Euro 2008
- Bramkarze:
Artur Boruc (Celtic Glasgow), Łukasz Fabiański (Arsenal Londyn), Wojciech Kowalewski (Korona Kielce)
- Obrońcy:
Jacek Bąk (Austria Wiedeń), Michał Żewłakow (Olympiakos Pireus), Marcin Wasilewski (Anderlecht Bruksela), Paweł Golański (Steaua Bukareszt), Mariusz Jop (FK Moskwa), Jakub Wawrzyniak (Legia Warszawa), Adam Kokoszka (Wisła Kraków)
- Pomocnicy:
Jacek Krzynówek (VfL Wolfsburg), Mariusz Lewandowski (Szachtar Donieck), Dariusz Dudka (Wisła Kraków), Łukasz Piszczek (Hertha Berlin), Roger Guerreiro (Legia Warszawa), Michał Pazdan (Górnik Zabrze), Łukasz Garguła (GKS Bełchatów), Wojciech Łobodziński (Wisła Kraków), Rafał Murawski (Lech Poznań)
- Napastnicy:
Euzebiusz Smolarek (Racing Santander), Maciej Żurawski (AE Larisa), Marek Saganowski (FC Southampton), Tomasz Zahorski (Górnik Zabrze)
- Selekcjoner:
Leo Beenhakker (Holandia)
Euro 2012, czyli „ściany” nie pomagają „farbowanym lisom”
Do następnej edycji piłkarskich mistrzostw Europy reprezentacja Polski nie musiała się już kwalifikować, gdyż jako współgospodarz wraz z Ukrainą miejsce w turnieju finałowym Euro 2012 otrzymała automatycznie. Ostateczna decyzja zapadła 18 kwietnia 2007 roku, a do sukcesu przyczyniło się w znacznej mierze wielkie zaangażowanie prezesów obu federacji piłkarskich: Michała Listkiewicza i Hrihorija Surkisa oraz prezydentów obu państw: Lecha Kaczyńskiego i Wiktora Juszczenki, którzy zapewnili rządowe gwarancje wsparcia organizacji imprezy.
Wyniki reprezentacji Polski w eliminacjach Euro 2012
- Polska jako współgospodarz (wraz z Ukrainą) turnieju finałowego Euro 2012 nie musiała uczestniczyć w eliminacjach.
Zaszczyt poprowadzenia reprezentacji Polski podczas Euro 2012 przypadł w udziale Franciszkowi Smudzie, który objął stanowisko selekcjonera po Stefanie Majewskim w październiku 2009 roku, miał więc prawie 3 lata na to, aby odpowiednio przygotować zespół do turnieju. Pewnym utrudnieniem dla Franciszka Smudy było to, że musiał budować drużynę tylko w oparciu o spotkania towarzyskie. Na mistrzostwa świata 2010 Polacy się bowiem nie zakwalifikowali, w eliminacjach do Euro 2012 nie uczestniczyli, a Ligi Narodów UEFA jeszcze wtedy nie było. Jednym z pomysłów nowego selekcjonera było przekonanie do gry w biało-czerwonych barwach kilku zagranicznych piłkarzy z polskim rodowodem. Stąd w kadrze na Euro 2012 widzimy takich zawodników, jak: Damien Perquis, Sebastian Boenisch, Ludovic Obraniak i Eugen Polanski, nazwanych później przez kibiców „farbowanymi lisami”. Każdy z tych piłkarzy w innym stopniu wzbogacił (bądź nie) polską drużynę narodową, ale generalnie żaden z nich nie zrobił w niej dłuższej kariery, ani – co najważniejsze – nie przyczynił się do sukcesu na Euro 2012.
W piłce nożnej i w ogóle w rozgrywkach sportowych funkcjonuje takie powiedzenie, że „gospodarzom pomagają nawet ściany”. Powiedzenie to sugeruje, że drużyna będąca gospodarzem danej imprezy może liczyć nie tylko na doping swoich kibiców, ale też na przychylność sędziów i wszystkich innych czynników zewnętrznych, stąd przysłowiowe „ściany”. Przypominając sobie losy reprezentacji Franciszka Smudy na Euro 2012 można dojść do wniosku, że te „ściany” zorientowały się, iż zbyt wielu piłkarzy pierwszego składu to tak zwane „farbowane lisy”, które nie do końca mogły czuć się w Polsce gospodarzami. Być może to nadinterpretacja, ale faktem jest, że turniej finałowy Euro 2012 nie był dla reprezentacji Polski udany.
A początkowo nic na to nie wskazywało. W pierwszym meczu fazy grupowej z Grecją Polacy objęli prowadzenie po golu Roberta Lewandowskiego. Były to jednak miłe złego początki. W drugiej połowie Grecy wyrównali, a w 68. minucie za faul Wojciecha Szczęsnego (zobaczył czerwoną kartkę) Grecy egzekwowali rzut karny, który został obroniony przez rezerwowego bramkarza Przemysława Tytonia. Biorąc to pod uwagę, końcowy remis 1:1 można uznać za szczęśliwy dla „Biało-Czerwonych”. W drugim meczu z Rosją to rywale objęli prowadzenie w pierwszej połowie, a naszej drużynie po przerwie udało się wyrównać dzięki bramce Jakuba Błaszczykowskiego. Na więcej nie było jej jednak stać i po dwóch remisach ostatnie spotkanie grupowe z Czechami było dla reprezentacji Polski kolejnym już w historii „meczem o wszystko”. Niestety kolejnym przegranym. Polacy znów stracili tylko jednego gola, ale tym razem żadnym nie zdołali odpowiedzieć i z nieco tylko lepszym bilansem niż w Euro 2008 odpadli z rywalizacji już po fazie grupowej.
Wyniki reprezentacji Polski na mistrzostwach Europy 2012
Faza grupowa:
| Polska – Grecja | 1:1 |
| Polska – Rosja | 1:1 |
| Polska – Czechy | 0:1 |
Bilans:
ostatnie 4. miejsce w grupie, 3 mecze, 0 zwycięstw, 2 remisy, 1 porażka, bramki 2:3.
Strzelcy:
Robert Lewandowski i Jakub Błaszczykowski (po 1)
Kadra reprezentacji Polski na Euro 2012
- Bramkarze:
Wojciech Szczęsny (Arsenal Londyn), Przemysław Tytoń (PSV Eindhoven), Grzegorz Sandomierski (Jagiellonia Białystok)
- Obrońcy:
Łukasz Piszczek (Borussia Dortmund), Marcin Wasilewski (Anderlecht Bruksela), Damien Perquis (FC Sochaux), Sebastian Boenisch (Werder Brema), Grzegorz Wojtkowiak (Lech Poznań), Marcin Kamiński (Lech Poznań), Jakub Wawrzyniak (Legia Warszawa)
- Pomocnicy:
Jakub Błaszczykowski (Borussia Dortmund), Ludovic Obraniak (Bordeaux), Eugen Polanski (1. FSV Mainz 05), Dariusz Dudka (Auxerre), Maciej Rybus (Terek Grozny), Adrian Mierzejewski (Trabzonspor), Adam Matuszczyk (Fortuna Duesseldorf), Rafał Murawski (Lech Poznań), Rafał Wolski (Legia Warszawa), Kamil Grosicki (Sivasspor)
- Napastnicy:
Robert Lewandowski (Borussia Dortmund), Artur Sobiech (Hannover 96), Paweł Brożek (Celtic Glasgow)
- Selekcjoner:
Franciszek Smuda
Czytaj więcej:
- Jak obstawiać Euro 2020?
- Grupy Euro 2020. Terminarz rozgrywek, składy, analiza szans w grupach
- Analiza drużyn na Euro 2020. Która drużyna faworytem mistrzostw?
- Finał Euro 2020 – dla kogo będzie szczęśliwy?
- Stadiony na Euro 2020. Gdzie odbędą się Mistrzostwa Europy?
- Przedstawiamy gospodarzy Euro 2020!
- Mistrzostwa Europy w piłce nożnej w pigułce
- Historia Mistrzostw Europy w piłce nożnej – mistrzowie, ciekawostki, rekordy
- Mecze Polski na Euro 2020. Jakie szanse reprezentacji w grupie E?
Euro 2016, czyli za dużo dyscypliny, za mało fantazji
Po przegranych przez drużynę trenera Waldemara Fornalika eliminacjach mistrzostw świata 2014, funkcję selekcjonera reprezentacji Polski objął Adam Nawałka. Do swoich nowych obowiązków przystąpił 1 listopada 2013 roku z jasno wytyczonym celem – awans do turnieju finałowego Euro 2016. Adam Nawałka zasłynął już wcześniej jako trener drużyn klubowych z twardych zasad i żelaznej konsekwencji w ich egzekwowaniu. Drugą cechą charakterystyczną nowego selekcjonera była wręcz pedantyczna dbałość o szczegóły, włącznie z takimi elementami jak ubiór czy zachowanie piłkarzy na stołówce. Wszystko to Adam Nawałka przeniósł na grunt reprezentacyjny, ale łatwo nie było. Selekcja była długa, żmudna i dla kilku piłkarzy bolesna. Bolesne było jednak także dla kibiców oglądanie pierwszych meczów towarzyskich reprezentacji pod wodzą nowego selekcjonera, bo ani gra ani wyniki nie mogły cieszyć oka. Wszystko do czasu…
Eliminacje do Euro 2016 Polacy zaczęli od mocnego uderzenia, czyli zwycięstwa 7:0 z Gibraltarem. Biorąc pod uwagę „klasę” rywala, nie mogło to jednak uciszyć malkontentów. Zrobił to dopiero drugi mecz eliminacyjny. 11 października 2014 roku, czyli dokładnie 8 lat po pamiętnym triumfie drużyny Leo Beenhakkera nad Portugalią, reprezentacja Adama Nawałki dokonała jeszcze większego wyczynu, pokonując na Stadionie Narodowym w Warszawie aktualnych mistrzów świata Niemców 2:0. Było to zarazem pierwsze zwycięstwo nad tym rywalem w historii. Zwycięstwo przełomowe, bo po nim diametralnie zmieniło się wszystko – atmosfera wokół i wewnątrz kadry oraz wiara w awans na mistrzostwa Europy 2016. Adam Nawałka dokonał jeszcze jednego przełomu – to on jako pierwszy selekcjoner tak zdecydowanie postawił na Roberta Lewandowskiego, czyniąc go liderem i kapitanem reprezentacji Polski. Opłaciło się, bo „Biało-Czerwoni” rozegrali w tych eliminacjach jeszcze kilka znakomitych spotkań i bez problemu awansowali do turnieju finałowego, a „Lewy” z dorobkiem 13 goli został królem strzelców eliminacji.
Wyniki reprezentacji Polski w eliminacjach Euro 2016
| Polska – Niemcy | 2:0 | 1:3 |
| Polska – Irlandia | 2:1 | 1:1 |
| Polska – Szkocja | 2:2 | 2:2 |
| Polska – Gruzja | 4:0 | 4:0 |
| Polska – Gibraltar | 8:1 | 7:0 |
Bilans:
2. miejsce w grupie, 10 meczów, 6 zwycięstw, 3 remisy, 1 porażka, bramki 33:10.
Strzelcy:
R. Lewandowski (13), Milik (6), Grosicki (4), Krychowiak i Mila (po 2), Błaszczykowski, Kapustka, Glik, Mączyński, Peszko, Szukała (po 1).
Nie może zatem dziwić, że po takich eliminacjach reprezentacja Polski jechała na swój trzeci turniej finałowy mistrzostw Europy z największymi jak dotąd nadziejami na sukces. I już w pierwszym meczu pierwszy taki sukces zanotowała! Pokonując Irlandię Północną 1:0 po golu Arkadiusza Milika „Biało-Czerwoni” odnieśli pierwsze historyczne zwycięstwo podczas piłkarskiego Euro. Ale na tym zespół Adama Nawałki nie poprzestał. Bezbramkowy remis z Niemcami i zwycięstwo 1:0 z Ukrainą (gol Jakuba Błaszczykowskiego), dały w sumie Polakom po raz pierwszy w historii wyjście z fazy grupowej na mistrzostwach Europy. A faza pucharowa to już był prawdziwy thriller dla polskich kibiców. W 1/8 finału ze Szwajcarią padł remis 1:1 (kolejny gol Błaszczykowskiego) i o awansie decydował konkurs rzutów karnych, które lepiej egzekwowali nasi piłkarze. W ćwierćfinale z Portugalią historia się powtórzyła (tym razem gola zdobył Robert Lewandowski), ale niestety z odwrotnym finałem, bo to rywale byli lepsi w rzutach karnych, a potem doszli aż do zwycięskiego finału.
Ćwierćfinał Euro 2016 jest największym jak dotąd sukcesem reprezentacji Polski w historii jej udziału w mistrzostwach Europy. Sukcesem niepodważalnym, choć zarówno kibice, jak i sami piłkarze wracali z Francji z niedosytem. Nie da się bowiem ukryć, że można było osiągnąć jeszcze więcej. W spotkaniu z Portugalią, podobnie zresztą jak ze Szwajcarią, nasza drużyna nie tylko nie była gorsza, ale przez długie fragmenty meczu lepsza. W obu przypadkach obejmowała prowadzenie i wcale nie musiało dojść do dogrywek i rzutów karnych. To czego zabrakło, to pójście za ciosem i dobicie przeciwnika. Można było odnieść wrażenie, że nasi piłkarze są tak spętani presją wyniku oraz dyscypliną taktyczną, że zabrakło w tym wszystkim trochę – tak polskiej przecież – ułańskiej fantazji.
Wyniki reprezentacji Polski na mistrzostwach Europy 2016
Faza grupowa:
| Polska – Irlandia Płn. | 1:0 |
| Polska – Niemcy | 0:0 |
| Polska – Ukraina | 1:0 |
Bilans:
2. miejsce w grupie, 3 mecze, 2 zwycięstwa, 1 remis, 0 porażek, bramki 2:0.
1/8 finału:
- Polska – Szwajcaria 1:1 (5:4 w rzutach karnych)
1/4 finału:
- Polska – Portugalia 1:1 (3:5 w rzutach karnych)
Strzelcy:
Błaszczykowski (2), R. Lewandowski i Milik (po 1).
Kadra reprezentacji Polski na Euro 2016
- Bramkarze:
Wojciech Szczęsny (AS Roma), Artur Boruc (Bournemouth), Łukasz Fabiański (Swansea)
- Obrońcy:
Łukasz Piszczek (Borussia Dortmund), Kamil Glik (Torino), Michał Pazdan (Legia Warszawa), Artur Jędrzejczyk (Legia Warszawa), Thiago Cionek (Palermo), Jakub Wawrzyniak (Lechia Gdańsk), Bartosz Salamon (Cagliari)
- Pomocnicy:
Jakub Błaszczykowski (Fiorentina), Kamil Grosicki (Stade Rennais), Krzysztof Mączyński (Wisła Kraków), Grzegorz Krychowiak (Sevilla), Piotr Zieliński (Empoli), Tomasz Jodłowiec (Legia Warszawa), Karol Linetty (Lech Poznań), Sławomir Peszko (Lechia Gdańsk), Bartosz Kapustka (Cracovia), Filip Starzyński (Zagłębie Lubin)
- Napastnicy:
Robert Lewandowski (Bayern Monachium), Arkadiusz Milik (Ajax Amsterdam), Mariusz Stępiński (Ruch Chorzów)
- Selekcjoner:
Adam Nawałka
Powiązane artykuły:
- Power Ranking dla Polski przed Euro 2020. W jakiej formie są piłkarze reprezentacji?
- Hiszpania vs Polska na EURO 2020. Największe wyzwanie biało-czerwonych
- Szwecja – Polska na EURO 2020, czyli nie taki diabeł straszny?
- Polska – Słowacja na EURO 2020. Początek będzie kluczowy
Euro 2020, czyli selekcjoner przyszedł „na gotowe”?
Trzy turnieje, trzy różne drużyny, trzej bardzo różniący się od siebie selekcjonerzy. Tak w dużym skrócie można podsumować dotychczasowe występy reprezentacji Polski na piłkarskich mistrzostwach Europy. Podczas Euro 2020 polscy piłkarze dopiszą kolejny rozdział do tej historii.
Warto przy okazji zwrócić uwagę, że na każdym kolejnym turnieju „Biało-Czerwoni” osiągali lepsze wyniki, co może być optymistycznym sygnałem przed Euro 2020. A co do tego ostatniego, to już wiadomo, że pod jednym względem na pewno będzie on inny dla naszej drużyny od poprzednich. Po raz pierwszy bowiem zdarzy się tak, że na turnieju finałowym poprowadzi ją nie ten selekcjoner, z którym wywalczyła awans. Jerzemu Brzęczkowi prezes PZPN Zbigniew Boniek na początku roku podziękował za współpracę, a misję przygotowania reprezentacji Polski na Euro 2020 powierzył Portugalczykowi Paulo Sousie. Życzymy powodzenia!
Sprawdź aktualne kursy na Euro 2020! Odbierz bonusy bukmacherskie i typuj wyniki! ⚽
Adam Pisula
