Futbol amerykański

National Football League, w skrócie NFL, jest największą, zawodową ligą futbolu amerykańskiego, powstałą w 1920 r. Dzieli się ona na dwie konferencje - AFC i NFC - z których każda dzieli się dodatkowo na 4 dywizje - Wschodnią, Zachodnią, Północną i Południową - po 4 zespoły każda. Daje to łącznie 32 drużyny, grające na najwyższym szczeblu rozgrywek futbolu amerykańskiego. Sezon składa się z rundy zasadniczej, podczas której każdy z zespołów rozgrywa 16 meczów, oraz z fazy play-off, której zwieńczeniem jest Super Bowl. Najbardziej utytułowanymi klubami NFL są New England Patriots i Pittsburgh Steelers, które po tytuł mistrzowski sięgały sześciokrotnie. Mimo że futbol amerykański to rozrywka typowa dla USA, powoli zyskuje on na popularności również poza granicami tego kraju, czego odzwierciedleniem są m.in. zakłady bukmacherskie na NFL i Super Bowl, dostępne również w Polsce.

Super Bowl to wydarzenie pod każdym względem wyjątkowe. Finał NFL można bez cienia przesady określić najważniejszym wydarzeniem sportowym w Stanach Zjednoczonych. Transmisje Super Bowl biją rekordy oglądalności, przyciągając przed telewizory ponad 100 milionów widzów w samym USA. Finał NFL, określany też mianem Super Sunday, jest uznawany wręcz za nieformalne święto narodowe w USA. Ogromna popularność Super Bowl sprawia, że jest on nie tylko wydarzeniem sportowym, ale też kulturalno-rozrywkowym - podczas przerwy meczu tradycyjnie organizowany jest koncert muzyczny - a także marketingowym. Koszty spotów reklamowych wyświetlanych podczas finału osiągają rekordowe wartości - nawet ponad 2,5 mln dolarów za 30 sekund reklamy.

Chociaż football amerykański nigdzie nie jest aż tak popularny, jak w USA, to jednak również poza granicami Stanów Zjednoczonych znaleźć można ligi tego sportu. Rozgrywki bardzo zbliżonego futbolu kanadyjskiego to jedne z najważniejszych wydarzeń sportowych w Kanadzie. Futbol amerykański jest popularny także w Meksyku, a ponadto dyscyplina ta zaznacza swoją obecność w kilkudziesięciu państwach, takich jak m.in. Japonia, Australia, Nowa Zelandia, Brazylia, Wielka Brytania, Niemcy czy Austria. Ponadto, od 1999 roku organizowane są mistrzostwa świata w futbolu amerykańskim, a od 1983 - mistrzostwa Europy.

Za początek futbolu amerykańskiego w Polsce można uznać rok 2004, kiedy to powstał Polski Związek Futbolu Amerykańskiego. W 2006 powstała Polska Liga Futbolu Amerykańskiego, w której w 2013 roku występowały już 74 zespoły w 4 klasach rozgrywkowych. W 2017 roku, na skutek rozłamu w Polskim Związku Futbolu Amerykańskiego, powstała konkurencyjna dla PLFA Liga Futbolu Amerykańskiego (LFA). Już w pierwszym roku jej działania występowało w niej aż 27 zespołów, w tym najlepsze i najbardziej utalentowane drużyny, takie jak Panthers Wrocław, Lowlanders Białystok czy Seahawks Gdynia.

Mecz futbolu amerykańskiego rozgrywany jest pomiędzy dwoma drużynami złożonymi z 11 zawodników każda, na boisku prostokątnym o długości 120 jardów i szerokości 53 1/3 jarda. Mecz składa się z 4 kwart po 15 minut - jednak ze względu na częste zatrzymania zegara po niektórych akcjach mecze trwają znacznie dłużej, często nawet ponad 3 godziny. Celem gry jest zdobycie większej liczby punktów niż przeciwnik, a zdobywać je można na różne sposoby - m.in. przez przeniesienie przez linię punktową lub przez kop na bramkę. Piłkę można przemieszczać kopiąc ją, rzucając, niosąc bądź przekazując z rąk do rąk między zawodnikami. Patrząc po ogólnych zasadach, football amerykański wydaje się być dość podobny do rugby, z którego się wywodzi. Istnieją jednak istotne różnice pomiędzy tymi dyscyplinami.

Na pierwszy rzut oka rugby i futbol amerykański są do siebie podobne. To sporty kontaktowe, w których punkty zdobywa się przez przyłożenia, kopnięcia na bramkę i podwyższenia. Do tego podobny kształt piłki i bramek. Więcej jest jednak różnic, niż podobieństw. W futbolu amerykańskim zatrzymywać można każdego zawodnika, z kolei w rugby - jedynie posiadającego piłkę. Czas gry w rugby jest ciągły - jak w piłce nożnej - z kolei w footballu amerykańskim jest on zatrzymywany np. po nieudanym zagraniu. Kolejną istotna różnica występuje w kwestii podań do przodu - dozwolonych w futbolu i niedopuszczalnych w rugby. Dyscypliny dzieli też liczba zawodników - 15 w rugby i 11 w drużynach futbolowych.